Door toenemende drukte op het spoor en diverse ontwikkelingen in en rondom station Nijmegen heeft ProRail aan ZieglerIBranderhorst gevraagd om een Kader Ruimtelijke Kwaliteit (KRK) op te stellen. Dit heeft als doel om tot een integrale en hoogwaardige (beeld)kwaliteit te komen voor station Nijmegen en omgeving.

Het kader vult de functionele kaders voor station Nijmegen aan met ruimtelijke en architectonische kaders aan de hand van ontwerpprincipes en referenties op alle schaalniveaus. Tevens dient dit kader om toekomstige ontwerpers uit te dagen om de cultuurhistorische waarde van het station en de functionele opgaven in samenhang te benaderen.

Dit kader dient om toekomstige ontwerpers uit te dagen om de cultuurhistorische waarde van het station en de functionele opgaven in samenhang te benaderen

Cultuurhistorische kwaliteiten

Het stationsgebouw Nijmegen is een Collectiestation, één van de 50 stations die een representatief beeld geeft van de stations in Nederland. Het huidige gebouw is in meerdere fases ontworpen door C.H. Peters en S. Van Ravesteyn. Het is van grote cultuurhistorische waarde. Door de jaren heen zijn er diverse functionele aanpassingen aan het station en stationsplein gedaan, waardoor een deel van de oorspronkelijke architectonische kwaliteit is aangetast. Dit Kader Ruimtelijke Kwaliteit bouwt voort op de cultuurhistorische kwaliteiten maar neemt tevens de functionele eisen, die aan een toekomstbestendig station worden gesteld, mee in het kader van afwegingen.

Ambities en context

Het KRK verbindt context en ambities aan de eisen die aan de ruimtelijke kwaliteit worden gesteld. Het Programma Hoogfrequent Spoorvervoer vraagt grote aanpassingen aan station Nijmegen: de aanleg van een extra eilandperron, een opstelterrein, een nieuwe perrontunnel en een toegang aan de westzijde. Daarnaast heeft Nijmegen de ambitie de westzijde van het station te ontwikkelen en moet het stationsgebouw toekomstbestendig worden gemaakt. Aan de oostzijde wordt het stationsplein aangepast, waarbij onder andere verkeersknelpunten worden opgelost.

Nieuwe westelijke entree

Een volwaardige westelijke stationsentree heft de huidige barrièrewerking van het spoor op en maakt het station minder eenzijdig georiënteerd. De perrontunnel mondt uit in een hoog en breed volume dat op zeer overzichtelijke wijze ruimte biedt aan trappen en lift. De nieuwe stationsentree krijgt een open gevel naar het westen met verticale geledingen, in lijn met de ritmiek van de architectuur van Van Ravesteyn. De open gevel waarborgt natuurlijk daglicht in de perrontunnel.

De eenzijdige oriëntatie en de barrièrewerking van het spoor zal met de realisatie van  de westelijke stationsentree verdwijnen

Stationsplein

Het stationsplein wordt gekenmerkt door een complexe verkeerskundige situatie. De herinrichting van het plein staat in het teken van de verbetering van de oriëntatie, overzicht en veilig kruisen. Het KRK geeft kaders voor een heldere leesbare ruimtelijkheid en hiërarchie, waarbij het volume, materialisatie en ritmiek van het stationsgebouw leidend is. Het plein krijgt tegenover het station een ‘stadsbank’: een opgetilde gestrekte groenstrook met een reeks van bomen, als antwoord op de stationsgevel van Van Ravesteyn. Ook zijn er kaders opgesteld voor de verbinding met de binnenstad. Het voorstel voor een ‘fietsvallei’ (verdiepte fietsroute en fietsenstalling) moet nog nader worden uitgewerkt.

Stationshal

De huidige stationshal wordt op termijn vervangen door een toekomstbestendig ontwerp dat groot genoeg is om de groeiende hoeveelheid reizigers te verwerken. De architectuur van de stationshal sluit qua allure, ritmiek en materialiteit aan bij de architectuur van Van Ravesteyn. Er moet duidelijk sprake zijn van een 21e eeuwse gevel die respectvol omgaat met het 20e eeuwse ontwerp van Van Ravesteyn en daar op eigentijdse wijze op voortbouwt.

Het Kader Ruimtelijke Kwaliteit voor het stationsgebied Nijmegen is vastgesteld door de opdrachtgever en betrokken partijen. Enkele complexe opgaven vragen om nadere uitwerking.  Er is echter consensus over de voorwaarde dat de integrale benadering en de kwalitatieve waarden die in dit document zijn verbeeld en beschreven, in essentie overeind zullen blijven.

 Kader Ruimtelijke Kwaliteit downloaden